ديپلماسي فرهنگي آمريكا افكار عمومي مسلمانان را هدف گرفته است

به گزارش خبرنگار ديپماسي عمومي خبرگزاري فارس، آمريكا در راستاي دستيابي به اهداف راهبردي خود در خاورميانه كه بعد از جنگ جهاني دوم در مركز توجه سياست خارجي آن قرار گرفته، از انواع ابزارهاي سياسي، اقتصادي، نظامي و فرهنگي استفاده كرده است.
هر چند بعد فرهنگ، عنصر قالب بر شكلگيري سياست خاورميانه‌اي آمريكا نبوده است، اما يكي از مهمترين عناصر تاثيرگذار در اين زمينه بوده و طي ساليان اخير با افزايش نقش فرهنگ در مناسبات بين المللي، شاهد توجه روزافزون دولتمردان آمريكا به اين مقوله، در طراحي سياست ها و راهبردهاي خاورميانه اي خود هستيم.

توجه و رويكرد ويژه آمريكا به مقوله فرهنگ و ديپلماسي عمومي پس از حوادث 11 سپتامبر سال 2001 و ادعاي مقامات آمريكايي مبني بر اينكه حملات صورت گرفته از جانب جهان اسلام بوده است، بيش از پيش مورد توجه قرار گرفت. بر اين مبنا، دولت آمريكا معتقد بود كه با افزايش فعاليت هاي ديپلماسي عمومي و فرهنگي در قبال جهان اسلام، مي بايست افكار عمومي مسلمانان را در جهت مورد نظر خود هدايت كرده و آنان را نسبت به اهداف و منافع خود در منطقه خاورميانه متعهد ساخت.

در سال 2003 يك چهارم بودجه برنامه هاي آموزشي و مبادلاتي فرهنگي خارجي آمريكا به كشورهاي خاورميانه اختصاص يافت. برنامه هاي آموزشي و همچنين برنامه هاي تبادل فرهنگي كه ميان آمريكا و ساير كشورها جريان دارد، در جذب سيل عظيمي از نخبگان و هيئت حاكمه كشورهاي گوناگون، براي شركت در اين برنامه ها و برنامه هاي آشنايي با شيوه و سبك زندگي آمريكائيان موثر بوده است.

كالين پاول در سال 2003 اظهار داشت كه 39 تن از رئيس جمهوران كنوني دنيا در برنامه آموزشي بازديدكنندگان بين المللي از آمريكا شركت كرده اند در همين زمينه اداره امور فرهنگي و آموزشي وزارت خارجه آمريكا اعلام نمود كه بيش از 200 تن از روساي دولت كنوني و سابق و همچنين حدود 1500 تن از وزيران كابينه هاي كشورهاي مختلف دنيا در اين برنامه ها شركت كرده اند.

يكي از مهم ترين ابزارهاي ديپلماسي فرهنگي آمريكا در منطقه، مبحث آموزش است. دولت آمريكا معتقد است كه اصلاح تفكر و شيوه نگرش مسلمانان و مخصوصا نسل جوان منطقه نسبت به غرب در كاهش موج آمريكا ستيزي و گرايش هر چه بيشتر به اهداف و منافع آمريكا در منطقه بسيار موثر مي باشد.

در گزارش كميته مشورتي ديپلماسي عمومي وزارت خارجه آمريكا كه در اكتبر 2003 به كنگره آن كشور ارائه شد، اعضاي اين كميته معتقد بودند كه سرمايه گذاري در امر آموزش مردم منطقه و به خصوص جوانان از طرق گوناگون، از جمله توسعه و گسترش شعب دانشگاه هاي آمريكايي در منطقه، به ايجاد نگرش مثبت نسبت به آمريكا در منطقه كمك زيادي مي كند دانشگاه هاي آمريكايي كه به طور مستقيم در كشورهاي منطقه تاسيس شده و يا شعبي از دانشگاه هاي مبدا به شمار مي روند، همانند دانشگاه آمريكايي لبنان، دانشگاه آمريكايي قاهره، دانشگاه هاي آمريكايي حوزه كشورهاي خليج فارس مانند قطر، امارات، بحرين و كويت، نقش مهمي را در امر آموزش و ارائه الگوي سبك زندگي، فرهنگ و جامعه آمريكا در منطقه ايفا مي نمايند. از آنجا كه اقبال به اين دانشگاه ها در سطح منطقه زياد مي باشد، براي مثال دانشگاه هاي آمريكايي لبنان و مصر در سال 2003 حدود 6000 هزار دانشجو داشته اند ، از ابزار هاي مهم ديپلماسي فرهنگي آمريكا در منطقه به شمار مي روند.

برنامه هاي آموزشي تاثير بسيار زيادي براي آمريكا داشته است. بسياري از رهبران و مقامات كشورهاي جهان اسلام در دانشگاه هاي آمريكايي تحصيل كرده اند. در همين زمينه كميته مشورتي ديپلماسي عمومي وزارت امور خارجه آمريكا اشاره مي كند كه 80 درصد اعضاي كابينه عربستان سعودي، مدرك دكتري و يا كارشناسي ارشد آمريكايي دارند و دو زن كه سابقا در منطقه نخست وزير بوده اند نيز اينگونه اند.