تریبون مستضعفین- با نام گذاری سال ۱۳۹۰ به نام سال جهاد اقتصادی، اهمیت توجه به امور اقتصادی و تلاش در این زمینه برای اقشار مختلف جامعه آشکار شد.
اما متاسفانه برداشت های سطحی از این هدف گذاری می تواند مانع از استفاده درست و به هدر رفتن تمرکز نیروهای بوجود آمده در این سال شود.
در نظر اول در ذهن بسیاری از ما جامعه عمل پوشاندن به این نام گذاری در حوضه فردی تلاش برای بدست آوردن درآمد بیشتر برای بهبود زندگی تداعی می شود و بد تر از آن اینکه سطح رفاه را با وسایل زندگی می سنجیم و در آمد بیشتر را صرف خرید می کنیم. غافل از اینکه این چیزی جز فرهنگ مصرف گرایی نیست. فرهنگی که سرمایه داران غرب برای گسترش امپریالیسم اقتصادی تدارک دیده اند.
در همین راستا باید به نکاتی توجه کرد:
«جهاد» کلمه ایست که با مفهوم اسلامی آن برای مردم شناخته شده است هر چند این واژه به معنای تلاش به کار برده می شود اما اصولا به نوع خاصی از تلاش اطلاق می شود که مد نظر اسلام است.
«جهاد» برای خدا صورت می گیرد
«جهاد» در مفهوم اسلامی آن برای خدا صورت می گیرد و هدف از انجام آن کسب رضای خداوندی است. با این توضیح «جهاد اقتصادی» را می توان به عنوان هر گونه عمل اقتصادی که باعث خشنودی خداوند می شود، تلقی کرد. از خمس و زکات گرفته تا انفاق و تلاش برای فراهم آوردن رفاه برای خانواده… و باید برای تحقق به این امر در انجام اموری از این دست کوشش بیشتری انجام دهیم.
«جهاد» در برابر دشمن مطرح می شود
«جهاد» در برابر دشمن مطرح می شود. پس با عنایت به این امر باید توجه داشته باشیم که با وضعیتی که دشمن سعی دارد برای ما از طریق تحریم ها ایجاد کند مناسبات اقتصادی خرد خود را به گونه ای برنامه ریزی کنیم که در راستای هدف او نباشیم. بسیاری از کالاهای مصرفی روزمره ما از از نوشانه و قهوه گرفته تا گوشی همراه و قطعات رایانه ای به طور مستقیم یا غیر مستقیم تولید کارخانه های اسرائیلی و یا حامیان آنها می باشد. با جایگزین کردن آن ها با مشابه های داخلی و در صورت عدم امکان جایگزینی کمینه کردن استفاده از آنها به حد لزوم می تواند از دو جهت ما را در این جهاد یاری کند، اول آنکه با خرید اجناس داخلی تولیدکنندگان داخلی تقویت شده و بیشتر می توانند در مسیر بهبود کیفیت محصولات گام برداشته و همچنین با ایجاد بازار برای گسترش صنعت برنامه ریزی کرده به اشتغال زایی در کشور کمک کنیم، و از سوی دیگر دسترنج زحمت کشان مملکت را در جیب سرمایه داران غربی نخریته و آنان را در جهت توسعه سیاست های استعماریشان یاری نمی کنیم.
«جهاد» همواره همراه با گذشت است
«جهاد» همواره همراه با گذشت است، در جهاد اقتصادی نیز نباید تنها به سود اقتصادی اندیشید، باید در عرصه اجتماعی به گونه ای عمل شود که سطح رفاه عمومی بهبود یابد تا به تبع آن سطح زندگی فردی مانیز بهبود یابد. اندیشیدن به سود اقتصادی فردی باعث ایجاد فضایی خود خواهانه و بی توجه به سطح عمومی رفاه می شود، باید بیاموزیم که رفاه ما در گروه رفاه جامعه است نمی توان در کاخ خود خوشبخت بود در حالی اطرافیان ما در حلبی آباد زندگی کنند، باید با ایجاد فضای رقابتی سالم به جای اینکه در راستای از میدان خارج کردن حریف گام برداریم هدف را بهبود کیفیت محصول تولیدی یا خدمت اراپه شده قرار دهیم رقابت همان گونه که مورد نظر اسلام است، در خمت رسانی به نیت کسب قرب الهی باشد.
اصالت کار نه اصالت سود
در اسلام اصالت کار و خدمت مد نظر مناسبات اقتصادی است نه اصالت سود، همواره در کلام بزرگان دین از کار کردن به عنوان ارزش یاد شده است، با توجه به این موضوع تنها نباید سود را مد نظر فعالیت های اقتصادی قرار داد بلکه گهگاه سود رساندن نیز می تواند مصداق جهاد اقتصادی قرار گیرد و به توزیع عادلانه ثروت نیز در جامعه کمک کند.
ایجاد الگوی اقتصادی مناسب
از طرفی باید به یاد داشت که برای تحقق اهدف این سال باید الگوی مناسب اقتصادی در جامعه موجود باشد که ظرفیت های لازم در این زمینه ایجاد گردد. محافل علمی و دانشگاهی برای تولید این الگو وظیفه سنگینی را برعهده داشته اند که با این فرمایش رهبری سنگین تر نیز شده است. تئوریزه کردن اقتصاد اسلامی برای مناسبات پیچیده امروزی مهمترین این وظایف است.
در نهایت باید تمامی تلاش مردم و مسئولان در این سال در جهت اسلامی کردن اقتصاد در حوضه ی فردی و اجتماعی باشد که این محقق نمی شود مگر با همت و کار مضاعف.
